ASTRONOMICZNE FAKTY O NEPTUNIE - część 1.

Spis treści tego rozdziału:
- Nazwa planety; Neptun w mitologii.
- Wielkość Neptuna i jego położenie w Układzie Słonecznym.
- Odkrycie Neptuna.

 

[Źródła dla tego rozdziału -

przede wszystkim http://solarsystem.nasa.gov/ KLIK,

jak też Wikipedia i moja książka dot. mitologii.]

 

Neptun nie jest widoczny "na niebie" dla nieuzbrojonego oka;

aby z Ziemi zobaczyć Neptuna potrzebny jest teleskop.
 

Poniżej - widok na półkule Neptuna

z teleskopu kosmicznego Hubble'a

- Hubble Space Telescope (HST),
http://asd.gsfc.nasa.gov/archive/hubble/ KLIK.

 

[Maleńka neptunowa wycieczka osobista; w moim osobistym horoskopie urodzeniowym, planeta Neptun znajduje się w jednym z najważniejszych sektorów, mianowicie w 10 domu horoskopowym - podczas moich narodzin Neptun był planetą znajdującą się najwyżej nad horyzontem.] 

 

 

Ósma planeta od Słońca - Neptun, otrzymała swą nazwę od
rzymskiego boga wilgoci i wód Neptuna,

w mitologii greckiej jego odpowiednikiem
jest bóg mórz i oceanów Posejdon.

 

Rzymski Neptun (grecki Posejdon) jest, podobnie jak Pluton/Hades, bratem Jowisza/Zeusa. Obaj są starszymi braćmi Zeusa i to oni powodują wstrząsy i pęknięcia ziemi. Po obaleniu władzy Urana, świat poddany został reorganizacji. Zeus pozostał bogiem nieba, Hades stał się bogiem podziemi, a Posejdon/Neptun - władcą mórz.

Królestwo Neptuna, czyli "głębokie wody", to symboliczna kolektywna podświadomość, której ludzka świadomość nie może zgłębić. Do królestwa tego należą czyste, wytryskujące z ziemi źródła, leniwie płynące rzeki i olbrzymie, oblewające ziemię morza i oceany.

Atrybutem Neptuna jest trójząb. Dzięki niemu może om wzburzać morza, sprowadzać sztormy, pokrywać chmurami ziemię i niebo, podnosić wysokie fale oraz trząść ziemią. Neptun - Posejdon bywał bowiem bogiem mściwym i ponurym; kiedy wpadał w gniew, uderzał swym trójzębem o skałę, powodując burze i trzęsienia ziemi. Równie łatwo jeden ruch trójzęba sprawia, że nawałnice zostają uśmierzone, fale uspokojone - wszystko powraca do normy, staje się spokojne i pokrywa się mgłą zapomnienia.

Neptun jest bardzo kapryśny, dlatego wzbudzał lęk u rybaków i marynarzy. W chwili niebezpieczeństwa potrafi jednak również przynieść ludziom ratunek.
 

 

Posejdon to syn Kronosa i Rei, brat Hadesa, Zeusa, Demeter, Hestii i Hery, bóg morza. Mieszkał we wspaniałym pałacu na dnie Morza Egejskiego wraz ze swoją małżonką Amfitrytą, której rękę zdobył przełamując jej długotrwały opór. Posejdon był ojcem wielu potworów i fantastycznych zwierząt, m.in. Anteusza, słynnego zbója Skirona (który zginął z ręki Tezeusza), znakomitego myśliwego Oriona, jednookiego cyklopa Polifema, Efialtesa czy Buzyrysa. Jego potomkiem (z Meduzą) jest też słynny symbol natchnienia twórczego skrzydlaty Pegaz.

Posejdon podróżował wspaniałym rydwanem zaprzężonym w konie morskie (które były fantastycznymi hybrydami koni i ryb), a oprócz ryb i delfinów towarzyszyły mu liczne bóstwa morskie.
 

 
 

 

Neptun jest troszkę mniejszy od Urana;  Neptun ma 49 244 km średnicy, a średnica Urana wynosi 50 724 km. Wśród planet Układu Słonecznego Neptun jest czwartą pod względem średnicy i trzecią pod względem masy. Neptun jest ponad 17 razy masywniejszy od Ziemi.

 

Neptun znajduje się nieomal na końcu naszego Układu Słonecznego; jego odległość od Słońca wynosi około 4,5 miliarda km, a więc jest ponad 30 razy większa niż odległość Ziemi od Słońca [wynosi 30.07 jednostek astronomicznych; 1 jednostka astronomiczna/au = średnia odległość Ziemi od Słońca], co oznacza, iż - aby okrążyć Słońce, Neptun potrzebuje naprawdę sporo czasu. Pełen obieg Neptuna wokół Słońca trwa prawie 165 ziemskich lat. Od chwili odkrycia Neptuna w 1846 roku, Neptun dokonał tylko jednego obiegu wokół Słońca; owo pierwsze okrążenie skończył Neptun w 2011 roku.
 

Aktualnie (jest rok 2015) Neptun jest oficjalnie uznawany przez astronomów za ostatnią planetę Układu Słonecznego. Do roku 2006 był nią Pluton, lecz po odkryciu trochę większej od Plutona Eris, zmieniono definicję planety, czego efektem była degradacja Plutona do roli planety karłowatej (wraz z Eris i Ceres). Warto wspomnieć, iż kwestia Plutona nadal wzbudza wśród astronomów wiele kontrowersji.

Ciekawostką jest to, że ekscentryczna orbita Plutona, leżąca częściowo wewnątrz orbity Neptuna, powoduje, iż Pluton raz na jakiś czas jest bliżej Ziemi niż Neptun!

 

 

 

Odkrycie Neptuna nastąpiło w czasie, gdy zaczęto wprowadzać oświetlenie gazowe, w epoce szczególnego zainteresowania mistycyzmem, spirytualizmem i hipnozą, pierwszego poważnego spotkania świata zachodniego z hinduizmem i buddyzmem, powstania Armii Zbawienia oraz pierwszej operacji, podczas której użyto znieczulenia.

W astrologii wszystkie wyżej wymienione określenia należą do zakresu symboliki Neptuna (gaz, chemia, mistyka, hipnoza, uduchowienie, wiara, religia, zbawienie, miłosierdzie, znieczulenie, narkoza i wiele, wiele innych).

 

Neptun jest pierwszą planetą, która została odkryta dzięki matematycznym obliczeniom, a nie dzięki obserwacjom nieba. Gdy okazało się, iż Uran nie wędruje tak, jak oczekiwali astronomowie, wówczas francuski matematyk Urbain Joseph Le Verrier (1811-1877), zaproponował położenie i masę innej jeszcze nieznanej planety, która może być przyczyną obserwowanych zmian orbity Urana. Odkrycie to było początkowo ignorowane, lecz gdy Le Verrier wysłał swoje prognozy do Johanna Gottfrieda Galle (1812-1910) w Obserwatorium w Berlinie, wtedy niemiecki astronom Galle, wraz z Heinrichem Louisem d'Arrest (1822-1875), faktycznie znalazł Neptuna już podczas pierwszej nocy poszukiwań - 23 września 1846 roku, a siedemnaście dni później angielski astronom William Laselle (1799-1880) za pomocą swego teleskopu odkrył także największy księżyc Neptuna (Tryton). 

 

Można dodać, iż dwie osoby niezależnie od siebie matematycznie "przewidziały" położenie Neptuna (na skutek "nieprawidłowości" ruchu Urana) - John Couch Adams (1819-1892) i wspomniany już Urbain Le Verrier, lecz Adams nie opublikował swoich prognoz i dlatego Le Verriera i Johanna Galle uznajemy za odkrywców Neptuna. Galle chciał nadać nowej planecie nazwę, która uhonorowałaby Le Verriera, lecz było to nie do zaakceptowania dla społeczności astronomicznej; nowa planeta została imiennikiem rzymskiego boga mórz i oceanów - Neptuna.

 

Odkryciu Neptuna towarzyszyło wiele niepewności, pomyłek, niejasności i nieporozumień, włącznie z posądzeniem o kradzież odkrycia, co doskonale pasuje do cech neptunicznych, które są przyporządkowane tej planecie w astrologii. Historię tę tak oto opisano we Wikipedii.

 

"Rysunki Galileusza wskazują, że to on jako pierwszy obserwował Neptuna 28 grudnia 1612 roku i ponownie 27 stycznia 1613 roku, gdy znajdował się bardzo blisko Jowisza – w koniunkcji z nim – na nocnym niebie. Za każdym razem błędnie uznawał go za gwiazdę stałą; z tego powodu nie jest uważany za odkrywcę Neptuna. Podczas tych pierwszych obserwacji w grudniu 1612 roku Neptun nie zmieniał położenia na niebie, ponieważ tego dnia rozpoczął ruch wsteczny. Ten pozorny ruch do tyłu ma miejsce, gdy Ziemia w swoim ruchu orbitalnym wyprzedza planetę zewnętrzną. W związku z tym, że Neptun dopiero rozpoczynał swój ruch wsteczny, przemieszczenie planety było zbyt powolne i przez to Galileusz nie mógł go zaobserwować swoim małym teleskopem. Jednak w lipcu 2009 r. fizyk University of Melbourne David Jamieson ogłosił nowe dowody wskazujące, że Galileusz miał świadomość, iż ta „gwiazda” musiała przemieścić się w stosunku do gwiazd stałych.

W 1821 roku Alexis Bouvard opublikował tablice astronomiczne, zawierające precyzyjne wyznaczenie orbity Urana. Kolejne obserwacje wykazały znaczne odchylenia od tych prognoz, co doprowadziło Bouvarda do sformułowania hipotezy, że nieznane ciało zaburza jego orbitę swoją grawitacją. W 1843 r. John Couch Adams obliczył orbitę hipotetycznej ósmej planety na podstawie zaburzeń ruchu Urana. Wysłał swoje obliczenia do królewskiego astronoma sir George’a Airy’ego, który poprosił Adamsa o wyjaśnienie. Adams zaczął przygotowywać odpowiedź, ale nigdy jej nie wysłał i powoli kontynuował prace nad problemem Urana.

W latach 1845–1846, niezależnie od Adamsa, Urbain Le Verrier wykonał własne obliczenia. George Airy zapoznał się w czerwcu 1846 roku z pierwszymi oszacowaniami Le Verriera dotyczącymi położenia hipotetycznej ósmej planety na niebie i zwrócił uwagę na ich podobieństwo do oszacowań Adamsa. Opierając się na tych argumentach przekonał dyrektora Obserwatorium Cambridge Jamesa Challisa do poszukiwania nowej planety. Challis bezskutecznie przeczesywał niebo przez cały sierpień i wrzesień.

Tymczasem Le Verrier listownie skłonił astronoma Johanna Galle do poszukiwania planety przy pomocy refraktora, którym dysponowało obserwatorium w Berlinie. Heinrich d’Arrest, wówczas student w obserwatorium, zasugerował Gallemu, że można porównać niedawno stworzone mapy nieba z obrazem widocznym przez teleskop i poszukać charakterystycznego dla planety przemieszczenia na tle gwiazd stałych w okolicy przewidywanej przez Le Verriera. Późnym wieczorem 23 września 1846 roku, w dniu, w którym astronomowie otrzymali list od Le Verriera, dostrzegli Neptuna zaledwie 1° od przewidzianej przez niego pozycji i około 12° od położenia wyznaczonego przez Adamsa. Challis później uświadomił sobie, że dwukrotnie obserwował planetę w sierpniu, nie zdając sobie z tego sprawy ze względu na zbyt niestaranne podejście do tych poszukiwań.

 

Odkrywca Neptuna - Johann Gottfried Galle był m.in.

dyrektorem Obserwatorim Astronomicznego 

Uniwersytetu we Wrocławiu w latach 1851-1897.
http://muzeum.uni.wroc.pl/plan-zwiedzania/wieza-matematyczna/ KLIK
http://www.mbd.muzeum.uni.wroc.pl KLIK
http://www.mbd.muzeum.uni.wroc.pl/kolekcje-uniwersyteckie/astronomia KLIK
http://www.mbd.muzeum.uni.wroc.pl/dzieje-uniwersytetu/astronomia-we-wrocawiu KLIK

 

Wkrótce po odkryciu planety rozpoczęła się rywalizacja między Francuzami i Anglikami o pierwszeństwo i tytuł odkrywcy. Ostatecznie zgodzono się, że Le Verrier i Adams wspólnie zasłużyli na miano odkrywców planety. Jednak kwestia ta została poddana ponownej ocenie przez historyków po odkryciu w 1998 r. historycznych dokumentów z Królewskiego Obserwatorium Astronomicznego w Greenwich, tzw. „Neptune papers”, które najwyraźniej zostały skradzione przez astronoma Olina Eggena i były ukrywane przez niego przez prawie trzy dekady, by zostać odnalezionymi wkrótce po jego śmierci. Po przejrzeniu dokumentów niektórzy historycy wskazują, że Adams nie zasługuje na tytuł odkrywcy równoprawnie z Le Verrierem. W 1966 Dennis Rawlins zakwestionował zasadność roszczeń Adamsa do tytułu współodkrywcy. W 1992 w artykule w założonym przez siebie czasopiśmie Dio stwierdził, że Brytyjczycy chcieli „ukraść” odkrycie. Nicholas Kollerstrom z University College London w 2003 stwierdził: Adams wykonał pewne obliczenia, ale raczej nie był przekonany, że Neptun rzeczywiście tam jest.

Wkrótce po odkryciu Neptuna został on przedstawiony po prostu jako „planeta poza Uranem” lub „planeta Le Verrier”. Pierwsza propozycja nazwy własnej pochodzi od Gallego, który zaproponował nazwę Janus. W Anglii Challis używał nazwy Oceanus.

Domagając się prawa do nazwania swego odkrycia, Le Verrier szybko zaproponował dla nowej planety nazwę Neptun, fałszywie twierdząc, że została ona oficjalnie zatwierdzona przez francuskie Bureau des Longitudes. W październiku zaproponował nazwanie planety Le Verrier – na swoją cześć; w swoich staraniach miał lojalne wsparcie m.in. dyrektora obserwatorium François Arago. Jednak propozycja ta spotkała się z silnym sprzeciwem poza Francją. Francuskie opracowania szybko przywróciły nazwę Herschel dla Urana i Leverrier dla nowej planety.

W dniu 29 grudnia 1846 roku Friedrich Georg Wilhelm Struve poparł nazwę Neptun w Rosyjskiej Akademii Nauk w Sankt Petersburgu. Wkrótce nazwa Neptun zyskała międzynarodowe uznanie i stała się oficjalną nazwą planety."