W tym rozdziale prezentuję zdjęcia Plutona i jego księżyców, które co jakiś czas udostępnia nam NASA, a które wykonały kamery instrumentów znajdujących się na pokładzie sondy New Horizons. Statek ten odwiedził system Plutona 14 lipca 2015 roku, a teraz podąża dalej do Pasa Kuipera, aby zbadać obiekty tam się znajdujące. Jestem zachwycona świetną jakością obrazów (które wyraźnie ukazują szczegóły powierzchni ciał) wykonanych przez sondę New Horizons na krańcach naszego Układu Słonecznego!

Poniżej widać młode lodowe góry na Plutonie, które znajdują się w pobliżu jego równika. Sięgają one do wysokości około 3500 metrów ponad lodową powierzchnią. W okolicy brak jest jakichkolwiek kraterów. Góry te utworzyły się nie więcej niż przed 100 milionami lat temu. Wodny lód, z którego zbudowane są góry zachowuje się jak skała. Chociaż metan i lodowy - zamarznięty azot obejmuje większość powierzchni Plutona, to materiały te nie są wystarczająco silne, aby zbudować z nich góry. "Jest to jedna z najmłodszych powierzchni, jaką kiedykolwiek widziałem w Układzie Słonecznym" - powiedział Jeff Moore z naukowego zespołu Geology, Geophysics and Imaging Team (GGI). Młode góry sugerują, że region, który obejmuje około jednego procenta powierzchni Plutona, może być nadal aktywny geologicznie. Ponieważ Pluton nie może być podgrzewany przez oddziaływania grawitacyjnych z dużo większego ciała planetarnego, dlatego to jakiś inny proces musi generować górzysty krajobraz.

Zdjęcie pochodzi z kamery LORRI będącej na pokładzie statku New Horizons, wykonane zostało z odległości 77000 km od powierzchni planety, około 1,5 godziny przed największym zbliżeniem sondy New Horizins do Plutona.

 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

 

Niżej widać zamarznięte równiny na powierzchni Plutona (swym wyglądem przypominające zamrożone pęknięcia błota na Ziemi), które znajdują się w regionie umownie nazwanym "sercem Plutona" (nieoficjalna nazwa tego regionu to “Tombaugh Regio”, od nazwiska odkrywcy Plutona Clyde'a Tombaugh'a). Jest to ogromny obszar równinny, na którym nie ma kraterów, który ukształtował się nie dalej niż 100 milionów lat temu (a więc jest to "młody" obszar) i prawdopodobnie nadal jest kształtowany przez procesy geologiczne. Powierzchnia wydaje się być podzielona na segmenty o szerokości około 20 km, o nieregularnym kształcie, które są otoczone wąskimi, płytkimi rowami. Widoczne są też doły i kopce. "Ten teren jest trudny do objaśnienia, nie spodziewaliśmy się zobaczyć czegoś takiego" - powiedział Jeff Moore, lider zespołu geologii i geofizyki (GGI) w centrum badawczym NASA w Moffett Field w Kaliforni (NASA’s Ames Research Center in Moffett Field). Obraz uzyskano dzięki kamerze Long Range Reconnaissance Imager (LORRI) 14 lipca 2015 roku, z odległości 77 000 kilometrów.

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Poniżej jest animacja symulująca przelot nad częścią obszaru Plutona, którego zdjęcia zostały już przekazane ze sondy New Horizons. Jest to przelot nad górami Norgay Montes (Norgay Mountains) i równiną Sputnik Planum (Sputnik Plain).

 

Niżej jest obraz stworzony z siedmiu zdjęć wykonanych przez instrument LORRI (Long Range Reconnaissance Imager) z pokładu sondy New Horizons - 14.VII.2015. Obraz przedstawia równinę nazwaną Sputnik Planum (Sputnik Plain), która leży na wielkim równinnym obszarze wewnątrz "serca Plutona", nieformalnie nazwanego Tombaugh Regio - Regionem Tombaugh-a.
 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]
 

Poniżej jest powiększenie północno-zachodniego obszaru Sputnik Planum. Prawdopodobnie warstwa egzotycznego lodu płynęła wokół przeszkód, wpływając do zagłebień, jak miało to miejsce w przypadku ziemskich lodowców.
  

Niżej jest kolejne zdjęcie powierzchni Plutona, czarno-białe zdjęcie zostało wykonane 14 lipca 2015 roku przez instrument LORRI (Long Range Reconnaissance Imager), z odległości 77 000 kilometers od planety, a przesłane przez sondę New Horizons 20 lipca 2015 roku.
Widać nowo odkryte pasmo górskie, które jest położone pomiędzy jasnymi lodowymi równinami, a bardzo ciemnym terenem, na którym są kratery. Ocenia się, że zamrożone szczyty tych gór sięgają 1-1,5 km nad powierzchnię planety. Naukowcy przypuszczają, że wiek ciemnego obszaru sięga miliarda lat.
 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Poniżej - kawałek powierzchni Plutona z nazwami nadanymi niektórym regionom znajdującym się na południowej cześci równiny Sputnik Planum. Krater widoczny na obrazie ma około 50 km szerokości (ma wielkość aglomeracji Waszyngtonu).
 

 

 

Poniżej jest animacja symulująca przelot nad częścią obszaru Plutona; jest to przelot nad lodowymi równinami północno-zachodniego regionu Sputnik Planum (Sputnik Plain) i górami Hillary Montes (Hillary Mountains).
 

[Credit: NASA/JHUAPL/SwRI]

Poniżej są spektakularne widoki na atmosferę Plutona, podświetlaną przez Słońce. Pierwsze zdjęcie wykonane zostało 7 godzin po największym zbliżeniu do Plutona (14 lipca 2015 roku), gdy sonda New Horizons szybko oddalała się od niego. Obrazy ukazują warstwy mgiełki (layers of haze), które są kilka razy wyższe niż naukowcy przewidywali; mgła sięga do 130 km ponad powierzchnię planety. Wstępna analiza obrazu pokazuje dwie różne warstwy mgiełki - jedna ma wysokość 80 km, a druga warstwa mgły ma wysokość około 50 km.
Jak powstaje owa mgła? Otóż kiedy węglowodory gazowe (takie jak etylen i acetylen, które zostały odkryte w atmosferze Plutona) spadają do niższych, chłodniejszych części atmosfery, wówczas ulegają kondensacji do cząsteczek lodu i tworzą mgiełkę w atmosferze Plutona. Ultrafioletowe światło słoneczne przekształca mgiełkę w tholiny, którym powierzchnia Plutona zawdzięcza swój ciemny kolor.
 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Niżej jest ilustracja ujawniająca bogactwo metanowego lodu na Plutonie, ale pokazująca też uderzające różnice rozmaitych miejsc na zamarzniętej powierzchni Plutona. W północnej czapie polarnej, zamarznięty na lód metan, rozcieńcza się w grubą, przezroczystą płytę z zamarzniętego na lód azotu, w wyniku silnej absorpcji promieniowania podczerwonego.

 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Poniżej widać glob Plutona we wzmocnionych kolorach; aby stworzyć to zdjęcie, obrazy z instrumentu LORRI połączono z danymi z instrumentu Ralph. Zdjęcie zostało wykonane wtedy, gdy sonda New Horizons była w odległości 450 000 km od Plutona.
 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Poniżej są małe księżyce Plutona - Nix i Hydra.
Nix - księżyc Plutona w kształcie fasolki - posiada na swej powierzchni miejsca zabarwione na czerwono. Zdjęcie Nix-a zostało wykonane podczas obserwacji przez sondę New Horizons, dzięki instrumentowi Ralph, w dniu 14 lipca 2015 roku, z odległości 165 000 km od Nix-a. Jego wielkość szacuje się na około 42 km długości i 36 km szerokości.
Hydra ma bardzo nieregularny kształt, jak przedstawiciele NASA stwierdzili, jego nieregularny kształt przypomina stan Michigan. Długość tego księżyca wynosi około 55 km, a jego szerokość - około 40 km. Czarno-białe zdjęcie Hydry zostało wykonane dzięki instrumentowi LORRI, z odłegłości 231 000 km w dniu 14 lipca 2015 roku.
 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

 

Poniżej jest księżyc Plutona - Charon, w całej swej okazałości. Nowy widok Charona ujawnił młodzieńczy i zróżnicowany teren. Naukowcy są zaskoczeni brakiem kraterów. Klify i koryta rozciągające się do długości 1000 metrów sugerują szerokie szczelinowania skorupy Charona, jako wynik wewnętrznych procesów geologicznych. W prawym górnym rogu widać potężny kanion o głębokości od około 7 do 9 kilometrów. Zdjęcie wykonane zostało przez sondę New Horizons w dniu 13 lipca 2015 roku, z odległości 466 000 kilometrów od powierzchni Charona.

 

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Niżej jest zbliżenie na fragment powierzchni Charona, na którym widać region depresji, góry i trochę kraterów. Zdjęcie zostało wykonane w dniu 14 lipca 2015 roku około 1,5 godz. przed najbliższym podejściem sondy New Hirizons do Plutona, z odległości 79 000 km od powierzchni.

[Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute]

Przejście do następnego rozdziału:
Eris czyli Prozerpina. KLIK