Spis treści tego rozdziału:

- Perygeum i apogeum, kalendarz perygeum i apogeum Księżyca w latach 2015 – 2022.

- Libracja

- Superksiężyc, mikroksiężyc

- Błękitny Księżyc, Czarny Księżyc

- Fazy Księżyca, kalendarz faz Księżyca w na lata 2015 - 2022.

- Astrologiczne aspekty Księżyca ze Słońcem

- Zaćmienia Słońca (pełne, częściowe i obrączkowe)

- Zaćmienia Księżyca (pełne, częściowe)

- Węzły księżycowe

- Cykl saros

- Cykle księżycowe

- Księżycowa tęcza

 

 

Orbita Księżyca (która tworzy elipsę) jest nachylona o 5 stopni i 9 minut w stosunku do orbity Ziemi. Średnia prędkość kątowa Księżyca wynosi 13 stopni 176 minut. 

Ruch Księżyca nie jest równomierny; na jednych odcinkach swojej widocznej drogi przemieszcza się szybciej, na innych zaś wolniej. Nierównomierność ruchu Księżyca po orbicie jest związana z jednej strony przyciąganiem Ziemi, a z drugiej przyciąganiem Słońca. Na ruch Księżyca mają także wpływ inne planety.

W następstwie tego, że Księżyc ma eliptyczną formę orbity, albo przybliża się do Ziemi, albo od niej oddala. Punkt orbity leżący najbliżej Ziemi nazywamy perygeum, a punkt orbity leżący najdalej – apogeum;

- odległość Księżyca od Ziemi w perygeum: 364 397 km,

- odległość Księżyca od Ziemi w apogeum: 406 731 km.

 

Patrząc z Ziemi, Księżyc będący w perygeum wydaje się być większy niż wówczas, gdy jest w apogeum. Odległość Księżyca od Ziemi ma wpływ na ziemskie pływy.

- Gdy Księżyc oddala się od Ziemi (aż osiągnie apogeum), wówczas siła grawitacyjna Księżyca ma mniejszy wpływ na Ziemię. Może to prowadzić do niższych pływów i mniejszych różnic pomiędzy niskimi i wysokimi poziomami pływów.

- Perygeum Księżyca może spowodować większe pływy i większe wahania poziomu niskiego i wysokiego przypływu.

 [Źródło powyższego zdjęcia – oczywiście NASA.]

 

Określenie perygeum i apogeum może być także stosowane dla innych ciał niebieskich.

 

Poniżej są daty apogeum i perygeum Księżyca

(czas lokalny w Toruniu, dystans Księżyca od Ziemi jest przybliżony).

[Źródło: http://www.timeanddate.com/astronomy/moon/distance.html KLIK
- tamże można ustawić dane na dowolną miejscowość.]

 

DATY APOGEUM KSIĘŻYCA




DATY PERYGEUM KSIĘŻYCA
  

 

 

Gdy Księżyc jest w perygeum, jego obrót jest wolniejszy niż jego prędkość kątowa orbitalna (inaczej: w perygeum, prędkość orbitalna Księżyca jest szybsza niż jego prędkość obrotowa), co pozwala nam zobaczyć do 8 stopni długości jego wschodniej (prawej) niewidocznej strony. 

Gdy Księżyc osiąga apogeum, jego obrót jest szybszy niż prędkość kątowa orbitalna i dzięki temu ujawnia się ok. 8 stopni jego długości zachodniej (lewej) niewidocznej strony.

To zjawisko nosi nazwę libracji w długości [libra = waga]. Libracja w szerokości geograficznej nie występuje ze względu na apogeum i perygeum Księżyca.

Można też stwierdzić, że Księżyc odrobinę chwieje się (ew. kołysze się) z powodu swej lekko zniekształconej orbity, tak, że czasami widać z Ziemi skrawek jego zwykle niewidocznej strony.

 

Poniżej: animacja ukazująca Księżyc we wszystkich fazach. Widoczne chybotanie nazywa się libracjami. [Wikipedia, autor: Tomruen 2005]

 

Uznaje się, iż jeśli pełnia Księżyca (ew. nów Księżyca) występuje w perygeum - bliżej niż 360 000 km - to mamy do czynienia ze Super Księżycem (Superksiężycem) – Super Moon.

Najbliższe super-Księżyce (Super Moons) zobaczymy:

2015 - poniedziałek, 28 wrzesień

2016 - piątek, 22 kwiecień

2016 - poniedziałek, 14 listopad

2017 - piątek, 9 czerwiec

2017 - niedziela, 3 grudzień

 

Przyjmuje się, iż jeśli pełnia Księżyca (ew. nów Księżyca) występuje w apogeum - dalej niż 400 000 km -  to mamy do czynienia z Małym Księżycem (Mikroksiężycem) - Micro Moon.

Najbliższa pełnia malutkiego mikro-Księżyca - Micro Moon, będzie 22 kwietnia 2016 roku.

Poniżej jest 4-minutowy filmik "Superksiężyc 12-13 lipca 2014" (bez lektora).

 

 

Blue Moon - Błękitny Księżyc - jest to nazwa drugiej pełni Księżyca w danym miesiącu kalendarzowym i ma to miejsce raz na parę lat. Dokładniej: Błękitny Księżyc występuje średnio raz na 2,7 roku (raz na 33 pełnie Księżyca). Blue Moon - "niebieski Księżyc" w rzeczywistości nie jest w kolorze niebieskim.

Ostatnio Blue Moon był w grudniu 2009 roku i w sierpniu 2012 roku, a wystąpi jeszcze w nast. najbliższych terminach:

- 31 lipca 2015,

- styczeń i marzec 2018,

- oraz październik 2020.

 

Jeszcze rzadziej niż Błękitny Księżyc (czyli druga pełnia Księżyca w jednym miesiącu) występuje brak pełni Księżyca w danym miesiącu. Ostatnio taki fenomen miał miejsce w lutym 1999 roku, a w XXI wieku nastąpi to 4 razy, oczywiście w miesiącu lutym.

Tak więc miesiącami bez pełni Księżyca będą:

- luty 2018 roku,

- luty 2037 roku,

- luty 2067 roku

- i luty 2094 roku.

Miesiące przed i po lutym bez pełni Księżyca będą miały po dwie pełnie (a więc wystąpi wówczas Błękitny Księżyc - np. w styczniu 2018 będą dwie pełnie Księżyca, luty 2018 roku będzie bez pełni Księżyca i w marcu 2018 roku znów będą dwie pełnie Księżyca).

 

Black Moon – Czarny Księżyc - jest to nazwa drugiego nowiu Księżyca w danym miesiącu kalendarzowym. W zasadzie nie jest to termin astronomiczny, lecz spopularyzowany przez Wicca. Black Moon występuje dość często: raz na 2,5 roku. Uwaga, nie należy mylić go z Lilith!

Najbliższe „czarne Księżyce” - Black Moons – dwa nowie w jednym kalendarzowym miesiącu - będą 1 i 30 października 2016 roku.

 

Miesiąc kalendarzowy bez nowiu może się zdarzyć tylko w lutym. Gdy to nastąpi, styczeń i marzec będzie miał dwa nowie, zamiast zwykłego jednego. 

 

Przy okazji mała informacja:

Gdy Księżyc nie jest w pełni oświetlony, wówczas tarcza Księżyca przedzielona jest cieniem. Linia graniczna między cieniem, a oświetloną stroną Księżyca, nazywa się terminatorem.

 

 

[Poniższe teksty dotyczą obserwacji Księżyca z północnej półkuli Ziemi.]

 

Choć nocą Księżyc dobrze jest widoczny na niebie, nie świeci on własnym światłem, a światłem odbitym. W czasie obiegu Księżyca wokół Ziemi zmieniają się warunki jego oświetlenia przez Słońce i na skutek tego następuje zmiana tak zwanych faz księżycowych. Przebieg wszystkich czterech faz Księżyca nazywa się lunacją.

 

Poniżej - oznaczenia najważniejszych faz Księżyca:

 

 

1.) Nów (niem. Neumond, ang. New Moon) - tarcza Księżyca nie jest widoczna, bowiem Słońce oświetla część Księżyca niewidoczną na Ziemi; w nowiu wiek Księżyca wynosi 0 dni. 

Podczas nowiu Księżyc wschodzi o świcie jednocześnie ze Słońcem i jest zawsze w jego pobliżu, następnie razem zachodzą.

Księżyc od jednego do kolejnego nowiu przechodzi swój krąg w ciągu 29,5 dni (jest to miesiąc księżycowy - synodyczny). Ten krąg dzieli się na cztery fazy, mniej więcej po 7,5 dnia każda.

Nów za każdym razem występuje w innym znaku Zodiaku. Znaki następują zgodnie z ich kolejnością w Zodiaku, a więc jeśli dany nów nastąpił w znaku Barana, to następny wystąpi w znaku Byka.

 

2.) Pierwsza kwadra (niem. erstes Viertel, ang. First Quarter) - widać prawą, a więc zachodnią połówkę tarczy Księżyca; w pierwszej kwadrze wiek Księżyca wynosi 7,4 dnia.

W czasie 1 kwadry Księżyc wschodzi w południe, a zachodzi o północy.

 

3.) Pełnia – jest to w zasadzie druga kwadra (niem. Vollmond, ang. Full Moon) - Księżyc świeci pełną tarczą; podczas pełni wiek Księżyca wynosi 14,8 dnia.

Podczas pełni Księżyc wschodzi o zachodzie Słońca, a zachodzi dokładnie wraz ze wschodem Słońca.

 

4.) Ostania kwadra, czyli trzecia kwadra (etztes Viertel, ang. Last Quarter) - widać lewą, a więc wschodnią połówkę tarczy Księżyca; w ostatniej kwadrze wiek Księżyca wynosi 22,1 dnia.

W czasie 3 kwadry Księżyc wschodzi o północy, a zachodzi w południe.

 

Niżej są daty głównych faz Księżyca w latach 2015 - 2022.

[Źródło: http://www.timeanddate.com/calendar/moonphases.html KLIK
- tamże można ustawić dane na inną miejscowość.]

 

Niżej: krótki clip video (1-minutowa animacja) – Fazy Księżyca.
 

 

Tak oto najważniejsze cztery fazy Księżyca przekładają się na aspekty w horoskopie.
Należą one do tak zwanych aspektów dużych lub wielkich.

 

1.) W nowiu położenie Księżyca na sferze niebieskiej jest bliskie położeniu Słońca; w astrologii Księżyc jest wówczas w aspekcie tak zwanej koniunkcji (czyli złączeniu) ze Słońcem (odległość kątowa 0 stopni).

 

2.)  Podczas pierwszej kwadry Księżyc pokonał 1 swojej drogi na orbicie; w astrologii Księżyc jest wówczas w aspekcie tak zwanej kwadratury rozbieżnej do Słońca (kąt 90 stopni).

Według S. A. Wronskiego – Księżyc tworzy ze Słońcem prawą kwadraturę.

 

3.) Księżyc będąc w pełni, znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce; w astrologii jest wówczas w aspekcie tak zwanej opozycji do Słońca (kąt 180 stopni).

 

4.) Podczas ostatniej kwadry Księżyc pokonał 3 swojej drogi na orbicie; w astrologii Księżyc jest wówczas w aspekcie tak zwanej kwadratury zbieżnej do Słońca (kąt 90 stopni).

Według S. A. Wronskiego – Księżyc tworzy ze Słońcem lewą kwadraturę.  

 

 

Można również powiedzieć, że pełny cykl Księżyca dzieli się na dwie części:

 

a.)  Od nowiu do pełni;

Księżyc „rośnie”, wówczas wygląda jak rosnący rogal zwrócony rogami w lewą stronę, a inaczej: jeżeli tarcza Księżyca ma kształt litery D, to znaczy, że Księżyc się Dopełnia, robi się Duży, Dąży do pełni.

Jeśli Księżyc „rośnie”, widzimy coraz większą część jego tarczy, wówczas mówimy, iż „Księżyca przybywa” – czas od nowiu do pełni trwa 14 i 3 doby.

 

b.) Od pełni do nowiu;

 Księżyc „maleje”, wówczas wygląda jak chudnący rogal skierowany rogami w prawą stronę, a inaczej: jeżeli tarcza Księżyca ma kształt litery C, to znaczy, że Księżyc się Cofa, Cienieje, Ciemnieje, Chudnie, trzeCia kwadra, jest już po pełni.

Jeśli Księżyc „maleje”, widzimy coraz mniejszą część jego tarczy, wówczas mówimy, iż „Księżyca ubywa” – czas od pełni do nowiu trwa 14 i 3 doby.

 

Symbol potrójnej Bogini w Wicca zawiera wyobrażenie Księżyca:

- rosnącego (młoda dziewczyna),

- będącego w pełni (dojrzała kobieta)

- i malejącego (stara kobieta).

 

Często wymienia się osiem faz Księżyca (a więc do głównych faz dodaje się pośrednie, można je nazwać podfazami) i każda z nich trwa - począwszy od nowiu - około 3 i pół doby.

 

1. Nowy Księżyc - nów, niem. Neumond, ang. New Moon - Księżyc wschodzi o świcie i zachodzi wraz ze Słońcem. Faza ta trwa 3 i pół doby licząc od pierwszego dnia cyklu.

Nie widać Księżyca na niebie.

Podczas nowiu Księżyc przechodzi między Słońcem a Ziemią. W tym czasie w stronę Ziemi zwrócona jest ciemna, nieoświetlona przez Słońce strona Księżyca. Dopiero mniej więcej dwa dni po ścisłym nowiu, na wieczornym niebie pojawia się cieniutki sierp młodego Księżyca.

 

2. Młody Księżyc - Rosnący Sierp Księżyca (rosnący rogal/rogalik), niem. Neulicht/zunehmende Mondsichel, ang. Waxing Crescent Moon - Księżyc wschodzi po świcie i zachodzi po zmierzchu (po zachodzie Słońca). Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do siódmego dnia licząc od pierwszego dnia cyklu.

Słońce oświetla tylko niewielką część tarczy, widać wąski rożek Księżyca, który rogami skierowany jest w lewo.

 

3.) Pierwsza kwadra Księżyca (Półksiężyc), niem. erstes Viertel, ang. First Quarter Moon - Księżyc wschodzi w południe, zachodzi o północy. Pierwsza kwadra ma miejsce około 7 dób po nowiu (Księżyc przebył właśnie 1/4 swojej drogi wokół Ziemi). Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do połowy 11 doby licząc od pierwszego dnia cyklu.

Prawa strona Księżyca jest oświetlona przez Słońce.

 

4.)  Rosnący Garbaty Księżyc (rosnący garb Księżyca) lub Poszerzony Księżyc, albo jeszcze inaczej owal rosnący, niem. zunehmender Mond, ang. Waxing Gibbous Moon - Księżyc wschodzi po południu i zachodzi około godziny 3 nad ranem. Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do 14 doby licząc od pierwszego dnia cyklu.

Słońce oświetla większą część tarczy Księżyca (z prawej strony).

5.)  Pełnia Księżyca, niem. Vollmond, ang. Full Moon - Księżyc wschodzi o zachodzie Słońca i zachodzi o świcie/o wschodzie Słońca. Pełnia ma miejsce około 14 dób po nowiu. Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do połowy 18 doby licząc od pierwszego dnia cyklu.

Widać całą tarczę Księżyca.

 

6.) Malejący Garbaty Księżyc (zmniejszający się garb Księżyca) lub Rozsiany Księżyc, albo jeszcze inaczej owal malejący, niem. abnehmender Mond, ang. Waning Gibbous Moon - Księżyc wschodzi wieczorem i zachodzi rano. Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do końca 20 doby licząc od pierwszego dnia cyklu.

Tarcza Księżyca oświetlona jest przez Słońce w dużej części (z lewej strony).

 

7.)  Ostatnia = trzecia kwadra Księżyca  (Półksiężyc), niem. letztes Viertel, ang. Third Quarter Moon - Księżyc wschodzi o północy, zachodzi w południe. Ostatnia kwadra ma miejsce około 7 dób po pełni. Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do połowy 24 doby licząc od pierwszego dnia cyklu.

Słońce oświetla drugą – lewą połowę Księżyca.

 

8.) Stary Księżyc – Zanikający/Malejący Sierp Księżyca lub Ciemny Księżyc (malejący rogal/rogalik), niem. Altlicht - abnehmende Mondsichel, ang. Waning Crescent Moon - Księżyc wschodzi około godziny 3 nad ranem i zachodzi po południu. Faza ta trwa 3 i pół doby, czyli do końca 28 dnia licząc od pierwszego dnia cyklu.

Słońce oświetla niewielką część tarczy, widać wąski rożek Księżyca, który rogami skierowany jest w prawo.

 

 

(Do aspektów dużych – koniunkcji, kwadratury i opozycji, dochodzą tu aspekty mniejsze: półkwadratura i półtorakwadratura.)

 

1. Nowy Księżyc - nów, niem. Neumond, ang. New Moon - nie widać Księżyca na niebie.

Astrologicznie nów następuje wówczas, gdy Słońce i Księżyc tworzą koniunkcję w tym samym znaku. W jednym i tym samym znaku i stopniu nów powtarza się regularnie co 18,6 lat. Jest to tak zwany cykl saros.

 

2. Młody Księżyc - Rosnący Sierp Księżyca (rosnący rogal/rogalik), niem. Neulicht/zunehmende Mondsichel, ang. Waxing Crescent Moon - widać wąski rogal Księżyca, który rogami skierowany jest w lewo.

 

3.) Pierwsza kwadra Księżyca (Półksiężyc), niem. erstes Viertel, ang. First Quarter Moon – widać prawą stronę/połowę Księżyca.

Jest to tzw. rozbieżna kwadratura i odległość kątowa pomiędzy Słońcem, a Księżycem wynosi wówczas 90 stopni.

 

4.)  Rosnący Garbaty Księżyc (rosnący garb Księżyca) lub Poszerzony Księżyc, albo jeszcze inaczej owal rosnący, niem. zunehmender Mond, ang. Waxing Gibbous Moon - Słońce oświetla większą część tarczy Księżyca z prawej strony.

 

5.)  Pełnia Księżyca, niem. Vollmond, ang. Full Moon - widać całą tarczę Księżyca.

 

6.) Malejący Garbaty Księżyc (zmniejszający się garb Księżyca) lub Rozsiany Księżyc, albo jeszcze inaczej owal malejący, niem. abnehmender Mond, ang. Waning Gibbous Moon - tarcza Księżyca oświetlona jest przez Słońce w dużej części (z lewej strony).

Jest to tzw. zbieżna półtorakwadratura i odległość kątowa pomiędzy Słońcem, a Księżycem wynosi wówczas -135 stopni (225 stopni).

 

7.)  Ostatnia = trzecia kwadra Księżyca  (Półksiężyc), niem. letztes Viertel, ang. Third Quarter Moon – widać lewą połowę Księżyca.

Jest to tzw. zbieżna kwadratura i odległość kątowa pomiędzy Słońcem, a Księżycem wynosi wówczas -90 stopni (270 stopni).

 

8.) Stary Księżyc – Zanikający/Malejący Sierp Księżyca lub Ciemny Księżyc (malejący rogal/ik), niem. Altlicht - abnehmende Mondsichel, ang. Waning Crescent Moon - widać wąski rogal Księżyca, który rogami skierowany jest w prawo.

 

 

Dla pełniejszego obrazu, oto pozostałe aspekty duże, jakie mogą mieć miejsce pomiędzy planetami, w tym przypadku pomiędzy Księżycem i Słońcem, a więc trygony i sekstyle.

 

- Faza Księżyca odpowiadająca tzw. rozbieżnemu sekstylowi - odległość kątowa Księżyca i Słońca wynosi 60 stopni.

Faza ta ma miejsce pomiędzy Młodym Księżycem, który jest Rosnącym Sierpem Księżyca, a pierwszą kwadrą (czyli pomiędzy rozbieżną półkwadraturą a rozbieżną kwadraturą).

 

Faza ta ma miejsce pomiędzy pierwszą kwadrą, a Rosnącym Garbatym Księżycem (czyli pomiędzy rozbieżną kwadraturą a rozbieżną półtorakwadraturą).

 

Faza ta ma miejsce pomiędzy Malejącym Garbatym Księżycem zwanym czasem Rozsianym Księżycem, a ostatnią, trzecią kwadrą (czyli pomiędzy zbieżną półtorakwadraturą a zbieżną kwadraturą).  

 

Faza ta ma miejsce pomiędzy ostatnią, trzecią kwadrą, a Starym Księżycem czyli Zanikającym/Malejącym Sierpem Księżyca (czyli pomiędzy zbieżną kwadraturą a bieżną półtorakwadraturą).

 

 

nów = koniunkcja (0 stopni)

 

[…od nowiu do pełni Księżyca przybywa…]

rozbieżny półsekstyl (30 stopni)

 

rosnący sierp Księżyca = rozbieżna półkwadratura (45 stopni) 

 

rozbieżny sekstyl (60 stopni) 

pierwsza kwadra - półksiężyc = rozbieżna kwadratura (90 stopni)

rozbieżny trygon (120 stopni)

rosnący garb Księżyca = rozbieżna półtorakwadratura (135 stopni)

 

rozbieżny kwinkunks (150 stopni)

pełnia = opozycja (180 stopni)

 

[…od pełni do kolejnego nowiu Księżyca ubywa…]

 

zbieżny kwinkunks (-150 stopni)

 

malejący garb Księżyca - zbieżna półtorakwadratura (-135 stopni)

 

zbieżny trygon (-120 stopni)

 

ostatnia kwadra - półksiężyc - zbieżna kwadratura (-90 stopni)

zbieżny sekstyl (-60 stopni)

 

malejący sierp Księżyca - zbieżna półkwadratura (-45 stopni)

zbieżny półsekstyl (-30 stopni)

 

…i ponownie nów Księżyca, a więc koniunkcja Księżyca ze Słońcem.

 

Półsekstyle, sekstyle i trygony należą do aspektów harmonijnych, sprzyjających, korzystnych, natomiast kwadratury i opozycja to aspekty nieharmonijne, napięciowe. Półkwadratury i półtorakwadratury oraz kwinkunksy są umiarkowanie niesprzyjające.

 

 

W nowiu tarcza Księżyca nie jest dla nas widoczna, gdyż Księżyc znajduje się pomiędzy Ziemią a Słońcem (a wtedy oświetlana jest niewidoczna dla nas strona). Czasem takie ustawienie powoduje, że przesłania on całą tarczę Słońca i wtedy na pewnym obszarze Ziemi ma miejsce ma miejsce zaćmienie Słońca. Jest to ciekawe zjawisko chętnie obserwowane przez wielu ludzi. Niegdyś zjawisko to budziło trwogę, uważano, że Słońce jest pożerane przez Księżyc.

 

Odległości Słońca i Księżyca od Ziemi nie są stałe, jako że orbity Księżyca i Ziemi nie są idealnymi okręgami lecz elipsami. Dlatego jeśli w momencie słonecznego zaćmienia Księżyc znajduje się w najmniejszym oddaleniu od Ziemi, to całkowicie zakryje Słońce. Takie zaćmienie nazywa się pełnym lub całkowitym zaćmieniem Słońca. Pełna faza zaćmienia Słońca trwa nie dłużej niż 7 minut i 40 sekund.

 

Poniżej jest krótki filmik video (pół minuty) – Całkowite zaćmienie Słońca.
 

 

 

Zaćmienie będzie pełne - całkowite lub obrączkowe, jeśli w czasie nowiu Słońce lub Księżyc znajdzie się prawie na węźle księżycowym. Jeśli Słońce w chwili nowiu znajdzie się w pewnej odległości od węzła, to centra księżycowego i słonecznego dysku nie pokryją się i Słońce będzie tylko częściowo zakryte przez Księżyc. Takie zaćmienie nosi nazwę częściowego zaćmienia Słońca.

 

Poniżej jest krótka animacja video (2 min.) – Częściowe zaćmienie Słońca.
 

 

Co roku zdarza się nie mniej niż dwa słoneczne zaćmienia, maksymalnie może być ich pięć.

Ze względu na to, że cień Księżyca podczas zaćmienia Słońca pada nie na całą Ziemię, zjawisko zaćmienia można obserwować z określonych miejsc.

Poniżej jest 1-godzinny film dokumentalny "Zaćmienie Słońca" (lektor pl).

 

 

Może troszkę mniej ciekawe jest zjawisko zaćmienia Księżyca. Występuje ono w czasie pełni Księżyca i dochodzi do niego wówczas, kiedy Ziemia znajduje się między Księżycem a Słońcem i jednocześnie gdy tarcza naszego satelity zanurza się w dużym cieniu Ziemi. Tarcza księżycowa przyciemnia się wtedy znacznie i ledwo świeci brunatno czerwoną barwą, nadawaną jej przez czerwone promienie załamane w atmosferze Ziemi. Faza pełnego zaćmienia Księżyca może trwać do 1 godziny i 40 minut.

 

Zaćmienia Księżyca są widoczne na tej półkuli, na której Księżyc w danym momencie znajduje się nad horyzontem.

W ciągu roku występuje jedno lub dwa zaćmienia Księżyca, w niektórych latach może ich nie być w ogóle, a czasem zdarzają się aż trzy zaćmienia księżycowe w ciągu roku.

 

Daty zaćmień Księżyca do 2020 roku:

28 września 2015

23 marca 2016

16 września 2016

11 lutego 2017

7 sierpnia 2017

31 stycznia 2018

27 lipca 2018

21 stycznia 2019

16 lipca 2019

10 stycznia 2010

5 czerwca 2020

30 listopada 2020

 

W zależności od tego, w jakiej odległości od węzła orbity księżycowej następuje pełnia, Księżyc w mniejszym lub większym stopniu skryje się w cieniu Ziemi. Rozróżnia się także pełne i częściowe zaćmienia Księżyca.

 

Króciutki clip video (animacja) – zaćmienie Księżyca.
 

Tematyka zaćmień Słońca i Księżyca jest obszerna i zasługuje na poświęcenie jej sporo uwagi. Na mojej stronie jedynie ją sygnalizuję.

 

 

W ciągu trwania jednego cyklu saros dochodzi do 71 zaćmień: 

- 43 słonecznych, w tym 13 pełnych, 15 częściowych i 15 obrączkowych,

- 28 księżycowych, w tym 13 pełnych i 15 częściowych.

Po upływie cyklu saros następuje przesunięcie w zaćmieniach i każde następne w kolejnym cyklu zachodzi mniej więcej o 8 godzin później.

Saros jest całkowitą wielokrotnością zarówno miesiąca synodycznego, jak i (z dużą dokładnością) miesiąca anomalistycznego i miesiąca smoczego. Jeden saros to zarazem 223 miesiące synodyczne, 242 smocze i 239 anomalistycznych.
Cykl saros znany był już w starożytnym Babilonie, został opisany przez Hipparcha, Pliniusza oraz Ptolemeusza. Nazwę "saros" wybrał astronom Edmund Halley w roku 1691.

 

Według S. A. Wronskiego - "U wielu osób, w tym szczególnie u kobiet, wielki cykl księżycowy Saros jest mocno zauważalny, co odzwierciedla się w tym, że po każdym 18,6  roku od dnia narodzin, nadchodzi okres wysokiego napięcia emocjonalnego, któremu często towarzyszy pogorszenie się stanu zdrowia i następują znaczące zwroty w życiu. [Moje obserwacje potwierdzają to. U mnie osobiście w 2014 roku zakończył się trzeci cykl saros.]

 

 

a.) wschodzący, północny węzeł Księżyca - tak zwana Głowa Smoka - przecina płaszczyznę ekliptyki poruszając się z południa na północ,

b.) zstępujący, południowy węzeł Księżyca - tak zwany Ogon Smoka - przecina płaszczyznę ekliptyki poruszając się z północy na południe.

 

Węzły księżycowe nieustannie przemieszczają się po ekliptyce w kierunku odwrotnym do ruchu zodiakalnych gwiazdozbiorów. Ich okres obrotu po ekliptyce trwa 18 lat i 7 miesięcy.

Węzły księżycowe należą do tak zwanych wrażliwych punktów horoskopu. (Ten temat będzie w przyszłości mocno rozwinięty na mojej stronie, w rozdziałach astrologicznych.)

 

 

Wyróżniamy następujące CYKLE KSIĘŻYCOWE:

 

a.) Miesiąc księżycowy - synodyczny; jest to okres obrotu Księżyca wokół Ziemi w stosunku do Słońca, liczony jest on od nowiu do nowiu (lub od pełni do pełni) - trwa on 29 i pół dnia, a dokładniej: 29 dni 12 godzin i 44 minuty (709 godzin). Jego czas trwania nie jest stały – z powodu nierównomiernego ruchu Ziemi i Księżyca - i waha się w granicach od 29,25 do 29,83 dni.
Miesiąc księżycowy - synodyczny , a więc związany jest on z lunacją.
We Wikipedii tak oto jest opisany miesiąc księżycowy.
"Miesiąc synodyczny jest o ponad 2 dni dłuższy od miesiąca syderycznego. Czas ten jest potrzebny, by Księżyc ponownie znalazł się w tym samym położeniu względem prostej Słońce-Ziemia. Wychodząc od Księżyca w nowiu, po upływie jednego miesiąca gwiazdowego zobaczymy, że Księżyc okrążył Ziemię o 360°, ale w tym czasie Ziemia przesunęła się po swojej orbicie. Prosta Słońce-Ziemia obróciła się w tym czasie o ok. 30°, czyli Księżyc dla obserwatora ziemskiego nie wrócił jeszcze do wyjściowego położenia względem Słońca. Potrzeba na to właśnie około 2 dodatkowych dni (Księżyc przesuwa się na tle gwiazd w ciągu doby o kąt ok. 13° w kierunku z zachodu na wschód, to jest w kierunku przeciwnym do ruchu dobowego wszystkich innych ciał niebieskich).
W rzeczywistości długość okresu synodycznego wynosi od 29,25 do 29,83 doby. Wskutek ruchu obiegowego Ziemi, prosta Słońce-Ziemia obraca się względem gwiazd w płaszczyźnie ekliptyki w średnim tempie jednego obrotu na rok. Z powodu ciągłych zmian odległości Ziemia-Słońce (orbita ziemska jest spłaszczona) oraz zmian prędkości Ziemi na orbicie, tempo obracania się prostej Ziemia-Słońce w przestrzeni nie jest stałe (patrz: prawa Keplera). Skutkiem tego droga, jaką musi przebyć Księżyc, aby ponownie znaleźć się w wyjściowym położeniu, jest zmienna.
W czasie miesiąca synodycznego zachodzi cały cykl zjawisk astronomicznych – rozpoczyna się on w nowiu, następnie pierwsza kwadra (1/4 lunacji), pełnia i wreszcie ostatnia kwadra.
Miesięczny cykl faz Księżyca (czyli cykl ciemnych i jasnych nocy) ma wpływ na różne cykle biologiczne."

 

b.) Miesiąc gwiazdowy - syderyczny; jest to okres obrotu Księżyca wokół Ziemi względem gwiazd stałych, czyli po prostu okres przechodzenia Księżyca przez cały Zodiak - trwa on 27 dni 7 godzin i 43 minuty (jest to najważniejszy cykl z punktu widzenia astrologii). Inaczej ujmując: Księżyc dokonuje pełnego obrotu/obiegu wokół Ziemi w ciągu 27,3 dnia, a - przypominam - okresowe zmiany w geometrii układu Ziemia – Księżyc - Słońce powodują występowanie powtarzających się w cyklu 29,53-dniowym (wspomniany miesiąc synodyczny) faz Księżyca.

 

Z tego powodu, że miesiąc synodyczny trwa dłużej niż miesiąc syderyczny, Księżyc codziennie wschodzi mniej więcej o 52 minuty (od 38 do 66 minut) później, a co za tym idzie, jego wschody i zachody wypadają o różnych porach doby, a te same fazy zaczynają się w różnych punktach orbity, kolejno we wszystkich znakach Zodiaku.

 

c.) Miesiąc smoczy; jest to odcinek czasu pomiędzy dwoma kolejnymi przejściami Księżyca przez jeden i ten sam węzeł księżycowy – trwa on 27,21 średnich dób.
Nazwa pochodzi od mitycznego smoka, który mieszka na węzłach orbity i zjada Słońce i Księżyc podczas zaćmień.

 

d.) Miesiąc anomalistyczny; jest to odcinek czasu pomiędzy dwoma kolejnymi przejściami Księżyca przez perygeum – trwa on 27,55 średnich dób.

 

 

Lunar Rainbows - Moonbows lub księżycowe tęcze są rzadkimi zjawiskami atmosferycznymi i występują wtedy, gdy światło Księżyca odbija i załamuje kropelki wody w powietrzu, tworząc piękny wielobarwny łuk. Moonbow - tęcza Księżyca jest podobna do "normalnej" tęczy, ale jest tworzona przy świetle Księżyca (najcześciej będącego wówczas w pełni), a nie przy bezpośrednim działaniu promieni słonecznych.

Często spotyka się księżycowe tęcze nad wodospadem w Parku Narodowym Yosemite. Po łuku księżycowej tęczy przechadza się bogini Księżyca :-D.

 

[Pod tymi linkami jest jeszcze więcej pięknych fotek tęczy Księżyca:

http://inspirowaninatura.pl/ksiezycowa-tecza/ KLIK.]

Przejście do następnego rozdziału: Życie zgodne z fazami Księżyca KLIK.